Dzisiaj znacznie więcej wiemy o tym, jak szkodliwy wpływ na środowisko mają zawarte w środkach chemicznych fosforany. To zdecydowanie jedne z substancji owianych najgorszą sławą, których lepiej unikać – w domu i w przestrzeni publicznej. Dowiedz się konkretnie, dlaczego i jakie są argumenty przemawiające przeciwko fosforanom i całej plejadzie innych substancji o równie niebezpiecznym działaniu.
Fosforany – czym właściwie są te substancje?
Jak można wywnioskować już z samej nazwy, fosforany to pochodne fosforu, które w naturalnej formie występują wszędzie dookoła nas. Jednak w przypadku składników spotykanych w środkach piorących czy czyszczących mówimy nie o substancjach naturalnie wydzielanych, lecz sztucznych, czyli nieorganicznych. Wydobywa się je po to, aby pozyskać fosfor do nawożenia płodów rolnych. Po aplikacji dochodzi do wzmocnienia roślin i przyspieszenia ich wzrostu.
Fosforany biorą się z połączenia innych pierwiastków z fosforem, a takie mieszanki niekoniecznie są tym, z czego chcielibyśmy korzystać na co dzień. Jak się jednak okazuje korzystamy – i to bardzo intensywnie. Fosforany można znaleźć w paście do zębów czy farbach do malowania czy kapsułkach do zmywarki. Dlaczego jednak fosforany są dla nas zagrożeniem?
Dlaczego stosuje się fosforany w środkach chemicznych?
Niewiele osób analizuje skład kupowanych przez siebie środków chemicznych. A okazuje się, że w dużej liczbie produktów – zarówno chemii gospodarczej, jak i przemysłowej, znajdują się szkodliwe substancje w tym fosforany. Producenci usprawiedliwiają ich obecność tym, że zwiększają skuteczność czyszczenia i pomagają usuwać nawet uporczywe zabrudzenia z naczyń. Co więcej, jeśli chodzi o zmywarki, to w po rozpuszczeniu mają one zapobiegać gromadzeniu się kamienia szkodzącego sprzętom AGD.
Wpływ fosforanów na ludzi i środowisko
Najpierw odpowiedzmy sobie na pytanie, czy i w jakim stopniu fosforany zawarte w produktach chemicznych wpływają na ludzi i środowisko. Tutaj mogą pojawiać się pewne wątpliwości, bo skoro fosforany w naturalnej postaci znajdują się w przyrodzie i, co więcej, przyspieszają rozwój roślin, to jak mogą być szkodliwe np. w czasie sprzątania.
Bo o tym, że są szkodliwe nawet nie dyskutujemy. Najlepszym potwierdzeniem tego jest ograniczenie stosowania fosforanów wprowadzone przez rząd USA i kraje członkowskie Unii Europejskiej. Zgodnie z rozporządzeniem UE nr 259/2012 np. w kostkach do zmywarek nie może być więcej niż 0,3 gramy fosforu. Dlaczego?
Ponieważ fosforany w środkach chemicznych nie są obojętne dla środowiska i powodują:
- nadmierne zakwity alg w środowisku wodnym,
- zwiększone zanieczyszczenie rzek i zbiorników wodnych,
- zanikanie różnorodności flory i fauny,
- wymieranie ryb.
UWAGA! Pomimo tego, że fosforany są wycofywane z obiegu, to nadal nie ma regulacji ograniczających stosowanie ich w produkcji chemii profesjonalnej. Ta, jak wiadomo jest bardziej zaawansowana i wobec niej są stawiane znacznie większe wymagania, co do skuteczności, efektywności, wydajności.
Ważne jest, aby była aplikowana przez osoby, które mają doświadczenie i wiedzę na temat tego typu produktów. Nie zdziw się zatem, gdy Twoja firma sprzątającą sięgnie po środki z fosforanami w składzie.
Rozwiązanie problemu – bezfosforanowe środki czystości
Na szczęście rośnie świadomość klientów oraz chęć producentów do ograniczania udziału szkodliwych substancji w środkach czystości, ale też kosmetykach czy żywności. Choć nie wszystkie fosforany są złe, to jednak te sztuczne, w zbyt dużych ilościach szkodzą naszej planecie. Każdy może jednak dołożyć swoją cegiełkę do tego, aby skutecznie ją chronić. Jak? Poprzez stosowanie bezfosforanowych środków czystości. Dobra wiadomość jest taka, że:
- są one coraz powszechniej dostępne,
- nie kosztują dużo więcej niż środki z fosforanami,
- są bezpieczne dla ludzi i środowiska,
- są wydajne,
- są skuteczne w usuwaniu zabrudzeń,
- nie przyczyniają się do zanieczyszczenia środowiska naturalnego, nie szkodzą ludziom ani zwierzętom.
Jeżeli nie udaje się uzyskać oczekiwanej jakości środków chemicznych po wycofaniu z ich składu fosforanów, zawsze warto sięgnąć po alternatywę. Producenci nie wahają się przed stosowaniem innych związków glinokrzemowych i zazwyczaj przynosi to bardzo dobre efekty.
Trzeba jednak mieć na uwadze, że stoją oni przed wyzwaniem dopasowania konkretnej formuły produktu do charakterystyki i konstrukcji zmywarki (w przypadku kapsułek do mycia naczyń), a także twardości wody. Jednak kolejne badania i testy doprowadziły do maksymalnego udoskonalenia produktów i dzisiaj, wybierając środki gospodarcze bez fosforanów, nie tracisz na jakości czy wydajności tych preparatów.